Een verhoging van de btw naar 21%, klimaatverandering, groeiende aandacht voor dierenwelzijn en de verspreiding van desinformatie — het zijn slechts enkele van de vele uitdagingen waar hippische ondernemers vandaag mee te maken hebben. Daarbovenop komen het tekort aan geschikte en betaalbare paarden én de stijgende bedrijfskosten. En dan is het grootste hoofdpijndossier van dit moment nog niet eens genoemd: stikstof.
Nederlandse en Belgische vastgoedexperts vertellen hoe deze ontwikkelingen – en vooral het stikstofbeleid – de markt van het hippisch vastgoed beïnvloeden.
Nederland: stikstofbeleid als rem op ontwikkeling
Om de natuur te beschermen en de uitstoot van stikstof te verminderen, zijn in de jaren ’90 op Europees niveau afspraken gemaakt. In Nederland hebben deze regels grote gevolgen voor bijna alle sectoren, ook voor de paardenhouderij.
Bedrijven waarvan de activiteiten stikstof uitstoten, moeten aan strenge eisen voldoen of een extra vergunning aanvragen – vooral als ze in de buurt van een Natura 2000-gebied liggen. Dit maakt het steeds moeilijker om nieuwe stallen te bouwen, bestaande accommodaties uit te breiden of mest te verwerken. De gevolgen voor de markt van hippisch vastgoed zijn groot.
“Ik zie de toekomst niet negatief,” zegt Harry Boertjes van Boertjes Makelaars, “maar het stikstofverhaal en de verplichting tot een natuurbeschermingswetvergunning leggen enorme beperkingen op. En dat geldt niet alleen voor bedrijven bij Natura 2000-gebieden – Nederland is zó versnipperd dat bijna iedereen ermee te maken heeft.”
Volgens Boertjes blijft de vraag naar bestaande accommodaties onder particulieren onverminderd groot, terwijl de professionele markt duidelijk gespleten is:
-
Dressuurstallen zijn verspreid over het hele land.
-
Springstallen concentreren zich vooral in regio’s als De Peelbergen, Twente en Zuid-Drenthe, waar handel en concoursen samenkomen.
“Het afgelopen jaar was het wat rustiger met buitenlandse kopers,” vertelt Boertjes, “maar ik merk dat de interesse vanuit Engeland, Amerika en Ierland weer aantrekt. Bij particulieren heeft de btw-verhoging nauwelijks effect – die houden geen paard minder. Maar voor professionele bedrijven drukt het wel degelijk op het rendement. Hogere kostprijzen leiden tot duurdere paarden, en dat werkt door in de hele keten.”
Ook Dirk van Santvoort van Van Santvoort Makelaars ziet dat de markt vastloopt door regelgeving:
“Hobbymatig kun je zonder probleem tot acht paarden aan huis houden. Er zijn genoeg mensen die buiten willen wonen met wat paarden aan huis. Maar het aanbod is schaars, net als op de woningmarkt.
Voor hippische bedrijven is het nog lastiger: zonder goede vergunning kun je weinig. Nieuwe stallen bouwen of agrarische bedrijven omvormen is bijna onmogelijk. Iedereen wacht op duidelijkheid uit Den Haag.”
Volgens Van Santvoort zullen bestaande vergunningen in de toekomst nog belangrijker worden:
“In een natuurbeschermingswetvergunning staan je ammoniakrechten, die bepalen hoeveel paarden je mag houden. Heb je ruimte voor 50 paarden maar houd je er structureel 25, dan is de kans groot dat die rechten op termijn worden ingeperkt.”
België: wetgeving en stikstof verlammen de markt
Ook in België staat de hippische vastgoedmarkt onder druk, vertelt Inge Balliauw van Immo Hippique:
“We zien een gezonde vraag naar bestaande accommodaties, maar opvallend is de groei in huuraccommodaties voor professionals. Waarschijnlijk komt dat doordat banken terughoudender zijn met financiering.”
Toch ligt de grootste uitdaging in de complexe en wisselende wetgeving.
“De regels verschillen per gemeente,” legt Balliauw uit. “De ene gemeente is ‘paard-minded’, de andere helemaal niet. Daardoor is er weinig rechtszekerheid. Alleen het fokken van paarden wordt gezien als een agrarische activiteit – een pensionstal niet. Een handelaar hoort volgens de wet eigenlijk thuis in een KMO-zone of op een bedrijventerrein. In Nederland is dat veel beter geregeld.”
Zelfs eenvoudige aanpassingen, zoals het aanleggen van een buitenpiste, zijn in België nauwelijks mogelijk:
“Zonder fokkerij of hengstenstation mag je geen buitenpiste aanleggen – niet als particulier en niet als professional. De stikstofproblematiek maakt het nog moeilijker: nieuwe accommodaties bouwen mag praktisch alleen nog voor fokkerijen. Het beleid gijzelt de markt volledig. Zelfs particulieren kunnen nauwelijks nog een kleine, hobbymatige stal realiseren.”
Balliauw maakt zich zorgen over de toekomst van de paardensport in België:
“Wij voelen ons niet gehoord. Termen als ‘verpaarding’ zetten de sector in een negatief daglicht, terwijl we internationaal tot de top behoren. Ondanks onze beperkte omvang leveren we in België én Nederland prestaties van wereldniveau – maar zonder politieke steun dreigt dat in gevaar te komen.”
Conclusie
De hippische vastgoedmarkt in zowel Nederland als België staat onder druk.
Streng stikstofbeleid, stijgende kosten en complexe regelgeving zorgen voor onzekerheid en beperken de groeimogelijkheden. Toch blijft de passie in de sector groot. Zowel Nederlandse als Belgische makelaars benadrukken: er is nog steeds toekomst, maar die vraagt om realisme, samenwerking en politieke daadkracht.